De dokter van de toekomst, (hoe) gaan we die opleiden?
Nederland gaat er anders uitzien: we hebben veel meer ouderen in ons midden en zij worden ook steeds ouder. De helft van de kinderen die nu ter wereld komt, gaat zijn of haar 100ste verajardag vieren in min of meer gezonde toestand. Min of meer, want hoewel we gezonder leven, blijven de laatste duizend dagen van het leven meestal gepaard gaan met de gevolgen van ouderdom, ziektes en incidenten zoals vallen.
Ouderen gebruiken nu al de meeste medische behandelingen en zorg, en dat aandeel zal blijven stijgen. Geneeskunde wordt daarmee meer en meer ouderengeneeskunde. Zijn de artsen van morgen hier wel goed op voorbereid? Wij van Ouderengeneeskunde hebben daar serieuze zorgen over. Bij binnenkomst in het LUMC heeft bijna iedere geneeskundestudent een loopbaan in het ziekenhuis voor ogen, terwijl de meeste artsen buiten het ziekenhuis werken en moeten gaan werken. We izjn kennelijk niet in staat om goed duidelijk te maken dat het ziekenhuis maar ene klein, en krimpend, deel van het geneeskundige netwerk is dat zich om de burger heen bevindt. Of we selecteren onze studenten misschien niet goed genoeg?
Toekomstbestendige opleiding
Bij de meeste ziekenhuisspecialismen is op de arbeidsmarkt nu meer dan voldoende aanbod, en soms zelfs een overschot, van specialisten. Dit leidt tot werkloosheid, terwijl er grote artsentekorten zijn buiten het ziekenhuis, zoals binnen de ouderengeneeskunde, socials geneeskunde en huisartsgeneeskunde. Want naast acute behandeling gericht op genezig, heeft de geneeskunde van de toekomst vooral behoefte aan generalisten. En dan bedoel ik experts op het gebied van herstel van ouderen, preventie, verbetering van het welbevinden – ook in de laatste levensfase – en omgaan met beperkingen. Maar hier worden onze studenten nog veel te weinig in getraind. Gelukkig is er nu een curriculumherziening van de geneeskundeopleiding waarin we de opleiding toekomstbestendiger kunnen maken.
Ziektes komen nooit alleen
In het LUMC hebben de huisartsgeneeskunde, interne ouderengeneeskunde en specialisme ouderengeneeskunde de handen ineengeslagen. Gezamenlijk gaan wij, als het LUMC Centrum voor Ouderengeneeskunde, werken aan nieuwe, betere en passende zorg voor ouderen. Ook doen wij steeds meer wetenschappelijk onderzoek samen en gaan wij de opleidingen en nascholing interdisciplinair aanbieden. Bovenal gaan we de gezamenlijke uitdaging aan om de geneeskundeopleiding toekomstbestendiger te maken. Door de hele studie (Bachelor en Master) heen gaan wij de dokter meer kennis en vaardigheden geven om met kwetsbaren, zoals ouderen, om te gaan. Belangrijke speerpunten om de ontwikkeling tot goede dokter voor ouderen te stimuleren zijn:
Ziektes komen nooit alleen.
Er is altijd meer dan alleen het lichamelijke.
Niet iedere patiënt wil met een behandeling dezelfde doelen bereiken.
Het is belangrijk om tijdens de studie veel praktijkcontacten te hebben met ouderen en veel met ouderen te spreken over wat zij willen bij ziekte, en wat zij van een arts nodig hebben en verwachten. De arts van de toekomst moet klaar staan om de uitdagingen van de toekomst, zoals de vergrijzing, aan te kunnen. En die arts gaan wij met veel enthousiasme opleiden!
Dit is een blog van het LUMC, geschreven door Wilco Achterberg, hoogleraar Ouderengeneeskunde en voorzitter van het UNC-ZH.
