Op werkbezoek in Australië – ervaringen Wilco Achterberg
Eind 2018 had ik het genoegen om in Australië op werkbezoek te zijn. Een groot genoegen, want het is een prachtig land en de zorg voor mensen met dementie wordt heel serieus genomen. HammondCare in en rond Sydney is een organisatie die zowel zorg geeft aan mensen met dementie alsook veel doet aan innovatie, wetenschappelijk onderzoek en scholing. Ik ben bij enkele verpleeghuizen op bezoek geweest. Een paar dingen die ik opmerkelijk vond zal ik met u delen.
Schone was buiten
Het eerste opvallende is de droogmolen. U kent het vast nog wel: de was wapperend buiten in de tuin. De droogmolen is te vinden in elk verpleeghuis van HammondCare omdat dit hét symbool is van een huiselijk Australisch leven. De droogmolen geeft de bewoners een vertrouwd gevoel: het associeert helemaal niet met een instituut, het hoort bij warmte, veiligheid, vertrouwdheid – bij thuis.
Rust in de gangen
Ook was ik gefascineerd door het feit dat op de woongroepen eigenlijk niets te zien is van waskarren, tilliften, medicijnkarren, computers, brandslangen, dossierkasten – al die dingen die in een instituut nodig zijn, maar die het thuisgevoel kunnen verstoren als ze te veel in het zicht zijn. Ook mensen die heen en weer lopen en rijden met allerlei spullen zie je niet, dit kan anders prikkelend werken op mensen met dementie. Hoewel ‘prikkelend’ niet per definitie verkeerd is, kan het toch het wankele, emotionele evenwicht van de dementie verstoren.
Bedrijfslogistiek buiten zicht
Bij HammondCare wordt zo gebouwd dat alle karren, computers, dossiers uit het zicht zijn. Allerlei logistiek, zoals het afvoeren van de vuile was, gaat via speciale deuren die je bijna niet kunt onderscheiden van de muur. Het personeel komt nooit door deze deuren terug de woongroep op – want mensen komen niet uit muren gestapt (daarom heten deze ook Harry Potter-deuren). Er is ook bewust gekozen voor een papieren dossier, zodat rapportage gewoon bij de mensen in de kamer kan gebeuren. Er is wel een computer, er is opslag, er is een medicijnruimte, voorraadkast, verbandmiddelenkast – maar die zijn allemaal niet zichtbaar, en verstoren dus niet het gewone leven van de mens met dementie.
Nederland is nooit ver weg…
Ten slotte kwam ik in twee verpleeghuizen een bekend Nederlands tafereel tegen: André Rieux is ook Down Under geweldig populair…
Verfrissende blik door kennisdelen
Australische verpleeghuizen hebben veel in Nederland en in Scandinavië rondgekeken, en daar het beste van meegenomen. Er zijn wel grote verschillen en ook in Australië zijn er zorgen rondom de kwaliteit, is het moeilijk goed personeel aan te trekken en is er helaas nog geen specialisme ouderengeneeskunde. Wel heb ik veel enthousiaste en zeer betrokken professionals ontmoet, en is er een klimaat waarin de rechten van de persoon met dementie sterk erkend en benadrukt worden, en waarin heel veel innovatieve initiatieven te zien zijn. Ik kan zo’n werkbezoek sterk aanbevelen!
Wilco Achterberg is hoogleraar Institutionele zorg en Ouderengeneeskunde en voorzitter van het UNC-ZH netwerk.
