Van praktijk naar onderzoek: een zoektocht naar betere herkenning van neglect
Martine Kant-Bosma is fysiotherapeute bij lidorganisatie Florence en promoveerde op 4 november op haar onderzoek naar visuospatieel neglect in de geriatrische revalidatie. In dit interview vertelt ze over haar persoonlijke motivatie, het belang van vroege herkenning van neglect, en haar aanbevelingen voor zorgprofessionals en naasten.
Kun je wat meer vertellen over je promotieonderzoek?
Na mijn master neurorevalidatie ben ik zorgprogrammaleider neurorevalidatie geworden bij Florence. Dit was ongeveer acht jaar geleden. In die periode hebben wij een multidisciplinair zorgpad neuroravalidatie geschreven, en deze na twee jaar ook geëvalueerd. Tijdens die evaluatie bleek dat er onduidelijkheid was op het gebied van het vaststellen van neglect zodra iemand op de revalidatie binnenkomt. Hierdoor vroegen wij ons af of daar op andere plekken meer over bekend was of dat er meer organisaties waren met dezelfde vragen. Om hier achter te komen, heb ik een onderzoeksplan geschreven. Florence was al lid van het UNC-ZH, dus uiteindelijk kon ik binnen het netwerk dit onderzoek starten. Ik had hiervoor tijdens mijn studie wel eens een onderzoekje gedaan, dus het leek mij leuk om dat uitgebreider te gaan doen. Ik ging voor de helft van mijn werkweek aan de slag als fysiotherapeut, en de andere helft richtte ik mij op mijn onderzoek. Inmiddels heb ik het onderzoek in eigen tijd voortgezet, ik wil het natuurlijk graag afmaken.
Je onderzoek gaat over het vaststellen van visuospatieel neglect. Wat is dit precies? Komt het vaak voor?
Visuospatieel neglect komt voor bij mensen die een beroerte hebben gehad en is een cognitieve aandoening. Bekende verschijnselen die je vaak ziet bij een beroerte zijn een (gedeeltelijke) verlamming of een hangende mondhoek, dit is het beeld wat veel mensen herkennen. Echter, daarnaast kunnen mensen na een beroerte ook neglect hebben. Hierbij heb je geen aandacht voor de linker- of rechterkant. Je botst bijvoorbeeld aan de rechterkant in de gang tegen dingen aan, of je merkt in het verkeer je rechterkant niet op. Of, je loopt door de winkelstraat en ziet de bakker aan de rechterkant. Op de terugweg, als de bakker aan de linkerkant zit, merk je de winkel niet meer op. Je ziet het wel, maar je neemt het niet bewust waar. Het probleem is dat mensen met neglect zich hier niet bewust van zijn. Ze weten vaak zelf niet dat ze neglect hebben.
Neglect komt vaker voor dan je denkt – mensen weten vaak zelf niet dat ze het hebben
Wat heeft het doen van onderzoek jou persoonlijk gebracht?
Ik heb heel veel geleerd van het proces van onderzoek doen. Ik heb mijn eigen onderzoeksplan van A tot Z bedacht, dat is een leerzaam proces. Analyses uitvoeren, databases raadplegen, dingen uitpluizen, dat vind ik echt heel leuk. Ik zou er graag mee verder willen, maar op welke manier, dat weet ik nog niet precies.
Wat is je belangrijkste aanbeveling voor zorgmedewerkers n.a.v. je onderzoek?
Beoordeel altijd in de eerste twee weken van geriatrische revalidatie de neglect! Gebruik hierbij ook meer dan één test, neglect komt vaker voor dan je denkt. Daarnaast is het ook belangrijk om de uitkomst expliciet in het multidisciplinair overleg te bespreken, en dat het wordt opgenomen in het behandelplan.
Welke boodschap zou je cliënten met neglect en hun naasten willen meegeven?
Het valt mij op dat cliënten vaak zeggen: “mijn partner/de zorgverlener zegt dat ik neglect heb.” De cliënt herkent het niet goed bij zichzelf. Het is een mooie taak voor de naaste om het gesprek aan te gaan wanneer je opmerkt dat iemand geen aandacht voor één kant heeft. Daarnaast is er veel winst te behalen met psycho-educatie: hierbij kunnen naasten leren wat neglect precies is en hoe je ermee om kan gaan. Het geeft ook tools over hoe je iemand kan helpen, of juist dingen zelf moet laten doen.
Op 4 november verdedigde Martine Kant-Bosma haar proefschrift: Visuospatial neglect during and after geriatric rehabilitation. Keeping it NeAR!
Begin 2026 volgt er een webinar waarin Martine haar belangrijkste resultaten en aanbevelingen voor de praktijk zal toelichten. Wil je als eerste weten wanneer deze webinar zal plaatsvinden? Meld je aan voor onze nieuwsbrief of volg ons op onze socialmediakanalen. Zo blijf je op de hoogte van alle belangrijke data, updates en tips.
Meer weten over het onderzoek? Bekijk dan de onderzoekspagina: NeAR- NEglect Assessment in geriatric Rehabilitation
